MY I WY. SPORY O CHARAKTER RACJONALNOŚCI NAUKI

W potocznej świadomości nauka jest rozumiana jako obiektywny rezultat pracy ekspertów. Takie jej pojmowanie stanowi efekt procesu kształcenia uczniów i studentów, w którym ów model nauki się przedstawia. Tymczasem upowszechnienie w społeczeństwie poglądu, iż nauka ma charakter obiektywny pociąga za sobą ważkie konsekwencje społeczne. Z jednej strony bowiem pozwala nadawać spójną strukturę jednostkowym obserwacjom i doświadczeniom, wpisując je w określoną, tj. racjonalną wizję świata, z drugiej zaś — legitymizować poczynania władz, uzasadniane przez nie właśnie autorytetem nauki jako czymś, co obiektywnie odzwierciedla potrzeby społeczne albo wpisuje te potrzeby (w tym ujęciu przedstawiane jako obiektywnie nieuzasadnione roszczenia) w mechanizm rynkowy także uznawany za niezależny.

Można więc powiedzieć, że za pomocą odwołania się do rzekomego obiektywizmu nauki próbuje się udowodnić przeciwne względem siebie tezy, co z pewnością powinno skłonić do zastanowienia. Namysł nad tym problemem jest udziałem nauk społecznych o ukierunkowaniu antypozytywistycznym, definiujących praktykę naukową jako społecznie i historycznie uwarunkowany proces konstruowania poglądów na temat świata, które rywalizują z sobą o status poglądów obowiązujących. Uznanie ich za takie zakłada, iż są one racjonalne, jednak zawsze dla kogoś - społeczności naukowej, pionierów wytyczających nowe horyzonty badań albo też dla władz, zainteresowanych upowszechnieniem określonej koncepcji nauki. Niniejsza książka przedstawia stan badań współczesnych nauk społecznych, dotyczący wspomnianych wyżej kwestii, prowadzonych zgodnie ze standardem antropologii wiedzy.

dr hab. Bożena Płonka-Syroka profesor Uniwersytetu Wrocławskiego

profesor Akademii Medycznej im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

[z okładki]

Podniszczona okładka.
Wnętrze książki - stan bardzo dobry minus.