Maciej Maciejowski ORIENTACJE POLITYCZNE BISKUPÓW METROPOLII GNIEŹNIEŃSKIEJ 1283-1320

Książka jest próbą ukazania źródeł kryzysu wewnątrz episkopatu metropolii gnieźnieńskiej, który na przełomie XIII i XIV w. doprowadził do podziałów w tej dotąd skonsolidowanej grupie społecznej. Praca koncentruje się wokół kilku pytań badawczych: Czy wśród biskupów metropolii gnieźnieńskiej schyłku rozbicia dzielnicowego dominował partykularyzm, czy też przeważały postawy zaangażowania w działalność prowadzącą ku zjednoczeniu państwa ? Jaki wpływ na powyższy proces miało coraz bardziej dostrzegalne na przełomie XIII i XIV w. wyobcowanie niektórych dzielnic z kręgu kultury polskiej (Śląsk, Ziemia Lubuska), czy też separacja innych ziem w stosunku do głównych nurtów zjednoczeniowych (Mazowsze) ? Czy w ciągu kilkudziesieciu interesujących nas lat doszło do widocznych zmian pomiędzy pozycją władcy i biskupa w państwie ? Jaki model biskupa – polityka był najbardziej charakterystyczny w polskich realiach przełomu XIII i XIV w.: mediator, arbiter, doradca władcy czy jego urzędnik, a może konkurent w sprawowaniu rządów (próby wykrojenia biskupich władztw terytorialnych) ? Czy możemy mówić o przejściowym upadku autorytetu dynastii Piastów wśród członków polskiego episkopatu, którego niektórzy przedstawiciele związali się trwale z Przemyślidami, inni zaś tymczasowo ?