Witold Lutosławski ZWYCIĘSKA DROGA. ŚPIEW O TARNINIE NA GŁOS I FORTEPIAN

Pieśni masowe uważano w czasach stalinowskich za muzyczną publicystykę. Żywot ich miał być krótki, lecz budzić miały powszechny rezonans, adresatem ich były zespoły świetlicowe i żołnierskie, chłopi i robotnicy. Chcąc stworzyć repertuar, od końca lat 40. ogłaszano konkursy na takie pieśni. W jednym z konkursów Lutosławski otrzymał (wraz z Tadeuszem Szeligowskim) za pieśń Wyszłabym ja najwyższą nagrodę.. Gratyfikacji tej nie należy bagatelizować, bo komponowanie to nie tylko powołanie – o czym Lutosławski mówił wielokrotnie i bardzo sugestywnie – ale także zawód, kompozytor miał zaś na utrzymaniu sześcioosobową rodzinę.

Z roku 1950, gdy ruszyła główna ofensywa mająca zachęcić kompozytorów do tworzenia pieśni masowych, pochodzi połowa takich utworów stworzonych przez Lutosławskiego: Nowa Huta, Służba Polsce, Naprzód idziemy, Wyszłabym ja i przypuszczalnie Najpiękniejszy sen (mógł też być skomponowany na początku roku 1951). W pierwszych miesiącach 1952 roku powstał Towarzysz, z tego samego roku pochodzi Zwycięska droga. Na przełom lat 1952-53 datować można pierwszą z trzech „piosenek żołnierskich”, zaliczanych również do masowych, a ułożonych na zamówienie Ministerstwa Obrony Narodowej (Narciarski patrol). Następna (Kto pierwszy) powstała w 1953 roku, ostatnia (Skowronki) – w 1953 lub nawet w początkach 1954 roku. Być może MON był również adresatem Śpiewu o tarninie do słów Hanny Januszewskiej. [Danuta Gwizdalanka]

Wydanie zostało dofinansowane ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Lutosławski 2013 Promesa, realizowanego przez Instytut Muzyki i Tańca.