Anna Szemrzalska, Ewelina Szrek IMPERIUM I PRAWO

Uwaga badawcza autorek koncentruje się w szczególności na rodowodzie, obecności, charakterze i znaczeniu kategorii „mocarstwowości” i „państwa prawa” w rosyjskim myśleniu, ideologii i polityce. Autorki bardzo trafnie identyfikują i poddają analizie kluczowy wymiar tamtejszych przemian, ważący na przyszłości Rosji i charakterze jej stosunków z sąsiadami, związany z relacją między imperialną tożsamością państwa a prawem i praworządnością. Zaletą książki jest godna pochwały nietendencyjność w doborze argumentów, teoretycznych i politycznych odniesień, zdolność dostrzegania tendencji i kontrtendencji, oddziałujących na procesy dokonujące się w Rosji. Książka może stać się podstawą dla dyskusji, wzbogacających wiedzę czytelników na temat procesów i przemian zachodzących w Rosji.

Celem książki jest eksplikacja źródeł i przyczyn cywilizacyjnej odrębności Rosji i, co za tym idzie, rosyjskich koncepcji i poglądów dotyczących państwa i prawa. Jak się bowiem okazuje, sama kategoria prawa nie jest dla Rosjan jednoznaczna. Tradycyjne w myśli rosyjskiej przeciwstawianie prawa zewnętrznego prawu wewnętrznemu znajduje dziś odzwierciedlenie w niechęci do podporządkowania się normom stanowionym przez państwo.
Niezwykle ważne, jeśli nie kluczowe, jest prześledzenie tego, w jaki sposób kategorie "prawa" i "państwa prawa" pojmowane są przez współczesne rosyjskie społeczeństwo. Jak ustosunkowuje się ono do wprowadzanych przez władzę nowych instytucji, w jakiej mierze nowy porządek prawny jest akceptowany przez obywateli.
[ze wstępu]