Thomas Luckmann NIEWIDZIALNA RELIGIA. PROBLEM RELIGII W NOWOCZESNYM SPOŁECZEŃSTWIE

Thomas Luckmann w swej książce Niewidzialna religia kwestionuje pewne uproszczenia zawarte w koncepcji globalnej sekularyzacji. W koncepcji Luckmanna religia pełni kluczową funkcję stabilizacyjną i organizacyjną. Jest niezbywalnym elementem życia społecznego i podlega procesom modyfikacji - dostosowania. Usunięcie tego elementu zdaniem Thomasa Luckmanna oznacza destrukcję społeczności. Najważniejszym teoretycznym osiągnięciem książki jest teza o prywatyzacji religii, w myśl której religia nie znika z życia społecznego, ale staje się - jako wartość przede wszystkim prywatna - niewidzialna.

Thomas Luckmann - profesor socjologii na Uniwersytecie w Konstancji. W swoich zainteresowaniach idzie śladem Alfreda Schutza, kontynuując jego koncepcję rzeczywistości społecznej jako "światów, dziedzin, znaczenia".Wniósł oryginalny wkład do fenomenologii codzienności, socjologii wiedzy i socjologii religii.

Thomas Luckmann należy do najwybitniejszych współczesnych socjologów religii, jest jednym z pierwszych badaczy kwestionujących globalną tezę sekularyzacyjną i jednym z pierwszych badaczy dokonujących modyfikacji tezy sekularyzacyjnej. Doświadczenia transcendencji, które są odnoszone do pozaempirycznej rzeczywistości, spełniają funkcję stabilizującą dla ludzi i chronią ich przed utratą sensu życia. Ludzka egzystencja religii (pojmowanej funkcjonalnie) jest - zdaniem Luckmanna - nie do pomyślenia. Społeczeństwo bez religii popadłoby w anomię. Nie może więc istnieć ogólnohistoryczny proces sekularyzacji w sensie upadku religii, lecz jedynie kryzys specyficznych, historycznie powstałych form religii. Religia zmienia się wraz ze społeczeństwem, ale nigdy nie zniknie.
[fragment recenzji ks. prof. Janusza Mariańskiego]